ఓ ‘బొంత’ సృష్టించిన తుఫాను

“ఇస్మత్ చుగ్తాయి కథలు” తెలుగు లోకి సత్యవతి గారు అనువదించారు. సత్యవతి గారి మాటల్లో చుగ్తాయ్ కథలు సాంస్కృతిక జీవితంలో ఒక భాగం కనుక, చాలా అత్మీయంగానూ, మన బంధువులవలె అనిపిస్తాయి. తాదాత్మ్యత కలుగుతుంది. పాత్రలన్నీ చాలా కాలం మన చుట్టూ తిరుగుతూనే ఉంటాయి అని అంటారు. కథలు ఉర్దూ నుంచి ఇంగ్లీష్, ఇంగ్లీష్ నుంచి తెలుగు లోకి సత్యవతి గారి అనువాదం చక్కగా తెలుగు రచన లాగే ఉండడం ఇక్కడ ఒక విశేషంగా చెప్పుకోవాలి.

ఈ సంకలనం లో “లిహాఫ్” మొదలుకొని మొత్తం 15 కథలున్నాయి. ఇక్కడ “లిహాఫ్” అనే వివాదాస్పద కథ గురించి మీతో పంచుకుంటా. లిహాఫ్ అంటే రజాయి. దూదితో బాగా దళసరిగా కుట్టిన బొంత-బాగా చలిరోజుల్లో కప్పుకుంటారు. ఈ కథ ఓ స్త్రీ చిన్ననాటి స్మృతుల రూపం లో మనకి చెబుతూ ఉంటుంది. ఆమె స్మృతుల్లో రజాయి లో వెచ్చగా పడుకున్నప్పుడల్లా దాని నీడ గోడ మీద ఒక ఏనుగులా కదులుతూ ఆమెను గత స్మృతుల్లోకి లాక్కెళుతుంటాయి.

నేను అంటూ తన చిన్న నాటి జ్ఞాపకాలు చెప్పిస్తుంది రచయిత్రి. బాగా అల్లరి చేస్తూ అన్నలతో పోట్లాడుతూ వుండే బాలిక ను తల్లి తన సోదరి అయిన “బేగం జాన్” దగ్గర ఓ కొన్ని రోజుల కొరకు వదిలి పోతుంది. పేదింటి పిల్ల అయిన బేగం ని ఓ నవాబ్ కి ఇచ్చి పెళ్లి చేస్తారు. ఆ నవాబ్ గారికి తెల్లని మేనిఛాయతో నాజూకు నడుములతో, మిసమిసలాడే పడుచు కుర్రాళ్ళను చేరదీయడం ఓ సరదా. నవాబ్ గారు బేగం జాన్ ని తన గృహం లో అలంకరణ సామగ్రి లాగానే, వాటి పక్కనే ప్రతిష్టిస్తాడు.

నవాబ్ ని పెళ్లి చేసుకొని ఇంట్లో అలంకార ప్రాయంగా ఉంటూ, ఎటువంటి సరదాలు లేకుండా, నిప్పుల్లో పొర్లుతున్నట్లు, వేదన చెంది, ఏ మంత్ర తంత్రాలు ఉపయోగించినా నవాబ్ గారిలో చలనం లేక, నిద్రకు దూరమయి, బ్రతుకు మీద విరక్తి పుట్టి, కాని బ్రతకటం మొదలుపెట్టాక దాన్ని అలాగే కొనసాగించాలి కాబట్టి అలాగే బతుకుతూ ఉంటుంది. ఈ పరిస్థితులలో ఆమె జీవితం లోకి ప్రవేశిస్తుంది రబ్బు అనే పరిచారిక. ఎల్లప్పుడూ బేగం శరీరాన్ని తాకుతూ, గోకుతూ ఉండటం రబ్బు పని. ఈ అమ్మాయేమో బేగం కి దురద వ్యాధి ఉంది అందుకే రబ్బు ఎప్పుడూ గోకుతూ ఉంటుంది అనుకుంటుంది. నవాబ్ గారిలో చలనం లేక, రాతి నుంచి రక్తాన్ని పిండ లేక, బేగం జాన్ పరిచారిక దగ్గర లైంగికంగానూ, ఉద్వేగపరంగానూ ఉపశమనం పొందుతూ ఉంటుంది.

ఓ రాత్రి అదే గదిలో పడుకున్న ఈ అమ్మాయికి తెలివి రావడం, లిహాఫ్ నీడలు గోడమీద కదులుతూ, ఒక ఏనుగు ఆకారం దాని క్రింద దూరి తప్పించుకోవడానికి పెనుగులాడుతున్నట్లు, మరో రోజు రాత్రి బేగం కి రబ్బు కి ఏదో గొడవ సర్దుబాటు అవుతున్నట్టు గమనిస్తుంది. ఓ రోజు రబ్బు పొరుగూరికి పోతుంది. రబ్బు లేని సమమయంలో ఈ పిల్లకి బేగం జాన్ తో వెగటైన అనుభవాలు అనుభవమయితాయి. రబ్బు వచ్చిన తర్వాత రాత్రి మళ్ళీ బేగం లిహాఫ్ మళ్ళీ ఏనుగు ఆకారంలో ఊగుతుంది. కొంత సేపు భయపడి లేచి లైట్ వేస్తుంది. అంతే లిహాఫ్ కింద ఏనుగు ఒక పిల్లి మొగ్గ వేసి పడిపోతుంది. ఆ పిల్లి మొగ్గ లిహాఫ్ ని ఒక అడుగు పైకి లేపుతుంది. “అల్లా! అంటూ నేను నా మంచం మీదకు దూకాను. ఏం చూశానంటారా! చెప్పను గాక చెప్పను,” అంటూ కథ ముగుస్తుంది.

స్వలింగ సంపర్కం కథా వస్తువుగా రాయబడ్డ ఈ కథలో ఎక్కడా అశ్లీలత కి తావు లేకుండా రాయడం రచయిత గొప్పదనం. ఇంగ్లీష్ లోకి అనువదించిన “తాహిరా నక్వీ” తన పరిచయం లో” ఈ కథ ఒక తుఫాను సృష్టించింది. చిన్న పిల్ల ఊహల్లో నుంచి వచ్చిన కథ కనుక అమాయకత్వంతో కూడిన దైర్యమూ నిష్కాపట్యమూ కనిపిస్తుంది. బేగం కి ఆమె పరిచారిక కి మధ్య ఉండే స్వలింగ సంబంధాన్ని కళ్ళకి కట్టినట్టు చూపిస్తూనే, చిన్న పిల్ల ద్వారా చెప్పించడం వలన, కథ చెప్పడంలో ఒక సున్నితత్వం వచ్చింది. ఈ కథ ప్రచరణ అయిన రెండు నెలలకు దాన్ని గురించి పెద్ద వివాదం చెలరేగింది. పాఠకులూ, విమర్శకులూ ఆమెను,  ఆమె కథను తీవ్రంగా విమర్శించారు. అప్పటి బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం అశ్లీలత కింద లాహోర్ కోర్ట్ లో కేస్ కూడా పెట్టింది. కానీ కోర్ట్ లో కథలో ఎటువంటి అశ్లీల పదాలు దొరకనందున కోర్ట్ కేస్ కొట్టివేశారు. తన చిన్నప్పుడు తమ ఇంట్లో వాళ్ళు ఒక బేగం గురించి ఆమె పరిచారిక గురించి చెప్పుకుని నవ్వుకునే వాళ్ళమని ఆమె చెప్పింది.” లిహాఫ్ కథలో కథనం గూఢంగానూ, సూచ్యంగాను వుంటుంది అంటూ ఆ కథ దృష్టి కోణాన్ని గురించి వివరించింది. ఈ కథ వ్రాసినప్పుడు రచయిత్రికి స్వలింగ సంపర్కం అనే విషయాన్నీ గురించి అవగాహన స్వల్పమని అనిపిస్తుంది అని అంటుంది. కాని సత్యవతి గారు ఏమంటారంటే ఒక చిన్న పిల్ల అవగాహన మేరకు ఈ కథ ముగిసింది అని అంటారు.

ఈ కథ ఆధారంగా ఫైర్ చిత్రాన్ని తెరకెక్కించారు. ఈ చిత్రం ఎన్నో వివాదాలకు దారి తీసింది. ఏది ఏమయినప్పటికీ, ఆ రోజుల్లో (1944) స్త్రీలు సంప్రదాయాలను ఎదిరించడం, ధైర్యంగా మాట్లాడటం, అనేది కలలో కూడా ఊహించలేని రోజుల్లో ఇలాంటి కథ రాయడం రచయిత్రి ధైర్యానికి  ఒక నిదర్శనం.