“అది కాలిబాట కాదు, నా ఇల్లు!”

కాలి బాట మీది జీవితం గురించి నాకెప్పట్నుంచో ఒక జీవగ్రంథం వెలువరించాలని ఉంది.
ఎప్పట్నుంచీ అంటే ఐదేళ్ల క్రితం కుమారిని కలిసినప్పటినుంచి…ఆమెకు చేతులు లేవు. కానీ, కాళ్లతోనే ముంగురులు సర్దుకుంటుంది. తల దువ్వుకుంటుంది. కళ్లకు కాటుకా పెట్టుకుంటుంది. బట్టలు ఉతుక్కుంటుంది. ఒక్కమాటలో తనకు చెయ్యెంతో కాలంత!

అందరూ ఉండీ అనాధగా మారినాక ఆమెకు కాలిబాటే ఇల్లయింది.
ఫుట్పాత్ ను ఆశ్రయించి బతుకుతున్న ఆమె జీవన సమరం ఒక జ్ఞానపీఠం!

+++
ఒకానొక శుభరోజు ఆ మనిషి తెలియజెప్పింది, ఫుట్ పాత్ మీది జీవితం తనదని, కింది జీవితం మనదని!

లోవెలుపలి ప్రధాన స్రవంతి అప్పుడు దెబ్బతిన్నది.

+++
అప్పటిదాకా ఫుట్ పాత్ జీవితం అన్నది నాకు రోడ్డుకు ఇరువైపులా ఉన్న జీవితంగా తెలుసు.
లేదంటే రోడ్డుకు దిగువ జీవితంగా గుర్తు. కానీ ఆమె అంది ‘మేం పైన ఉన్నం. నువ్వు కింద ఉన్నవు’ అని!
అలా, రోడ్డుమీది జీవితాలపై ఉన్న భ్రమనుంచి నన్ను రోడ్డుమీదికి తెచ్చింది కుమారి. ఇక అప్పట్నుంచీ నాలోపల ఒక జీవగ్రంథపు రచన సాగుతూ ఉన్నది అక్షరాలా, ఛాయల్లోనూ…

+++
నిజానికి ఆమె అపూర్వ. కాళ్లతోనే సూదిలో దూరం ఎక్కించే కుమారమ్మ…
ఆమె తర్వాత విమలమ్మ.. అంధురాలు. ధర్మం అడిగి సేకరించిన డబ్బులతో పిల్లలకు విద్యాబుద్ధులు చెప్పి ప్రయోజకులను చేసిన ధీర వనిత. ఇంకా శంకర్….పదో తరగతి ఫేలయ్యాక ఇంట్లో ఒప్పుకోరని బయటపడ్డ మనిషి…ఇలా ఇంకొందరు…కొందరు అసలు సిసలు నేలమాలిగ గురించి వవరించారు…

ఇక అప్పట్నుంచీ నాకు ఫుట్ పాత్ అన్నది అధోలోక సహోదరులు నివసించే ఆవాసం అన్న భ్రమంలోంచి అదొక ఊర్ధ్వ లోకం అనీ, అదే పదిలమనీ తెలియజెప్పారు. దాన్ని హైలైట్ చెయ్యడం అని కాదుగానీ అది మన సంఘ జీవనంలో… హిపోక్రటిక్ జీవనంలోంచే ఉద్భవించిందనీ వివరించారు..నిజానికి మనల్ని మనం కుదించుకున్నందున పుట్టిందే అది అని రుజువుగా చెప్పారు వారు… వాళ్ల అనుభవాల నుంచి నన్ను మేల్కొలిపారు.

అందుకే, అప్పట్నుంచీ ఫుట్ పాత్ పై ఉన్న మనుషులను ఫొటో తీసేటప్పుడు వాళ్లను పై నుంచి కాకుండా కిందినుంచి, ఒళ్లొలంచి, ఒంగి ఫొటో తీయడానికి ప్రయత్నిస్తుంటాను. కనీసం సమానంగా నైనా చూసుకుని వాళ్లను ఛాయాచిత్రాల్లో నిమగ్నం చేస్తుంటాను. ఈ ఫొటో అటువంటిదే.

+++

ఆయన ఎవరో…ఏమో…అనుకునేరు.
ఆయనకూ పేరుంది. ఊరుంది. నివాస స్థలం ఉంది.
ప్రస్తుతానికి తనకంటూ ఒక దగ్గర ఫుట్ పాత్ ఉంది.
దానిపక్కనుంచి హాయిగా వెళ్లే రోడ్డు…అందులోని జనమూ ఉన్నారు.
కానీ తానొక్కడే.

ఒక్కడే తాను…విశ్వమంతా ఈ పిట్టగోడే అన్నట్టు హాయిగా విశ్రమించి ఉండగా తీసిన ఫొటో ఇది.
తన పక్కనుంచి వేగంగా దూసుకుపోతున్న రోడ్డు….సారీ కారు…
అది కిందే ఉంది కదా!
హమ్మయ్య! థాంక్స్!

+++
మరేం లేదు. కుమారమ్మ చెప్పింది, విమలమ్మా విడమర్చింది.
గోడలన్నవి అసలే లేని ప్రపంచంలో మేం బతుకుతున్నాం అని!

వాళ్లంటారు…
”అది కాలిబాట ఎట్లయితది? నిజానికి అది మీకు కాలిబాట…రోడ్డు ఉండగా వెళ్లే మీకు మాత్రం మేం నివసిస్తున్నది కాలిబాట! మాకు మటుకు అది ఇల్లే” అన్నరు.

“గోడలన్నవి లేనే లేని ఇల్లు…ఇదే అందరి ఆదర్శం కావాలి. అప్పుడే కొందిరికి ఇండ్లు..ఇంకొందరికి రోడ్డు…దాని పైన ఉన్న ఫుట్ పాత్ ఇంకొదరికి…ఇన్ని తేడాలుండవు. అప్పుడు జగమంత విశ్వం ఒకే మాదిరి ఇల్లు అవుతుంది. అంతదాకా కాలిబాట మీద జీవిస్తున్న వాళ్లను, దిగంబరులుగా లేదా తమకంటూ ఏమీ లేకుండా జీవిస్తున్న మహాజనులెందరినో..

నేనైతే ఎత్తుమీదే ఫొటో తీయడానికి ప్రయత్నిస్తూనే ఉంటాను.
ఈ మనిషి మాదిరి.

~ కందుకూరి రమేష్ బాబు