చిన్న గది…మనసు ఆకాశం!

చిన్న చిన్నవే.
గూడు కట్టుకున్న పదాలే.
కానీ, గొప్ప అర్థాలు.

‘ఖాన’ అంటే ఇల్లు.
‘ఖబూతర్’ అంటే పావురం.
‘కబూతర్ ఖాన’ అంటే భాగ్యనగరం.
అవును మరి. పావురాల కోసం ఇండ్లను నిర్మించిన మనసున్న మారాజుల నగరం ఇది.

నిజంగానే ఇంకొక పదం ఉన్నది.
తెలంగాణలో ‘పావుఁరం‘ అన్న పదమూ ఉన్నది.
దానర్థం ప్రేమ, అభిమానం. అంతకన్నా ఎక్కువ పలికే అనురాగం.
అందుకే మాటల్లో ‘పావుఁరం‘ గల మనిషి’ అని ఎంతో ఇదిగా చెప్పుకుంటాం!
అటువంటి తరీఖా గల మనుషులు నిర్మించిన నగరం హైదరాబాద్, అందులోని ఈ ‘ఖబూతర్ ఖాన’ ఈ వారం.

+++

అబిడ్సులో ఒకానొక ఉదయం…. పావురాల కువకువల మధ్య గడిపితే ఈ దృశ్యం ఒకటి నచ్చింది నాకు, క్లిక్ మనిపించాను.
ఎన్నో తీశాను. చాలా బాగా ఉన్నయి. కానీ, ఇందులో ఒకే ఒక పావురం హాయిగా స్వేచ్ఛగా ఎగురుతుంటే మిగతావి ఇంట్లో ఉండటం ఉన్నది చూడండి.
ఇదొక అద్భుతమైన సన్నివేశం…’మన ఇల్లు మన ఇష్టం’ అన్నప్పుడు ఇట్లా పోయి అట్లా రావడం…ఇష్టానుసారం.గా ఎగరడం..ఎంత హాయి.
ఏదో ఒక హాయి. అంతకన్నా ఎక్కువే అది.
స్వేచ్ఛ, శాంతి.. ఇవి రెండూ ఉన్నందువల్లే కాబోలు ఈ చిత్రం నాకు మహా ఇష్టం

నిజానికి ఇలాంటి ఖబూతర్ ఖానాలు పట్నంలో చాలా ఉన్నయి.
మీరు చూస్తున్నది గోకుల్ చాట్ వెనకాల ఉన్న ఖబూతర్ ఖాన.

నిజానికి కొన్ని వందల పావురాలు నివాసం ఉండటానికి కట్టించిన చిన్న మినార్ వంటిది ఇది.
దానికింద విశాలంగా వదిలిన స్థలం. దూరంగా నిలబడి చూడటమూ ఒక ముచ్చట. దగ్గరకొస్తే సవ్వడి…అదొక వినముచ్చట.

చిన్న చిన్న గదులు.
ప్రేమకు చిహ్నం అన్నట్టుగా గుండె గదుల వంటి అరలు.
మంచి మంచి రంగులు. అందులో కువకువ మంటూ పావురాలు. హాయిగా సేద తీరుతూ సరాగాలు.
వాటికి ఇష్టమొచ్చినప్పుడు స్వేచ్ఛగా ఎగురుతుంటాయి.

ఇక రాత్రుల్లు. నిద్రిస్తయి.
తెల్లవారంగనే రెక్కల్ని టపటప లాడించుకుంటూ ఎటో ఎగిరిపోతై.
ఒకటి లేనప్పుడు ఇంకొకటి వస్తది. అట్లా పదులు, వందలుంటయి.
ఆరామ్ సే అవి అక్కడ ‘మా ఇల్లు.. మా ఇష్టం’  అన్నట్టు దర్పం ఒలికిస్తూ ఉంటే ఒకటి తుర్రుమని ఇలా ఎగురుతుంటది.
అందుకే ఇది బాగ్యనగరం. ఒక ప్రతీక.

ప్రతి నిమిషానికి ఒకసారి అవన్నీ చప్పున లేస్తయి. ఆ చప్పుడు వినాలి.
మళ్లీ అన్నీ ఒక్కపరి వాలుతై. ఆ సద్దుమణగడమూ సవ్వడి. అదీ వినాలి.

ఒక గంటసేపైనా ఉంటేగానీ వాటి శబ్దం..నిశ్శబ్దం…
గీతమూ సంగీతమూ అందలి సరిగమలు…వాటి ఒరవడీ అర్థం కాదు.

+++

మరి పదం. అది పావుఁరం.
1942లో నిర్మితమైన ఈ ఖబూతర్ ఖాన జన జీవన పా(వురానికి సుతారమైన నిదర్శనం.
ఇంకొకటి పాతబస్తీల ఉన్నది. అది హుస్సైనీ ఆలంలో…చార్మినార్ కు  కొద్ది దూరంలోనే.
రెండొందల ఏండ్ల కిందట కట్టించింది అది. అందులో 135 అరలున్నయి.
దాన్ని సిద్ది ఇబ్రహీం అనే పెద్ద మనిషి కట్టించిండట.

ఇట్లా ప్రతి ఇంటికి ఒక చరిత్ర ఉన్నది.
ఆ ఇంటి దగ్గర నివసించే పక్షులకు ఆహారం, వసతి కూడా ఏర్పాటు చేసిన మనుషులున్నరు.
అక్కడే లక్ష్మీనారాయణ గుడి దగ్గర ఇంకొకటి ఉన్నది.
నేనైతే ఈ మూడింటినీ ఛాయాచిత్రాలుగా పదిల పర్చాను.
ఇంకొన్ని కూడా ఉన్నయి.
వెతకాలి. చూడాలి. చిత్రీకరించి వదలాలి.

అయితే, ఈ చిత్రాన్ని లేదా ఈ పావురాలను ఈ వారం వదలడంలో ఒక విశేషం ఉన్నది.
అదే దృశ్యాదృశ్యం.

+++

ముఖ్యంగా ఈ దృశ్యంలో దిగువన ఒక పావురం ఎగురెళ్లుతున్నది చూడండి.
అది నివేదిత.
అవును. ఆ ఎగిరే పావురాయికి మన మనసులో ఉన్నది నివేదించుకుంటే అది తప్పక నెరవేరుతందట!
ఇదొక విశ్వాసం. మరి నేను నిజంగానే నివేదించుకుంటున్నాను.

నా నగరం ఒక ప్రేమ నగరం. సుతారమైన అపురూపమైన విశ్వాసాల కూడలి.
తరతరాలుగా మనిషిని, పక్షిని, చెట్టును, పుట్టను కలుపుకుని జీవిస్తున్న ఆత్మగల్ల నగరం.
ఇదిప్పుడు స్వేచ్ఛ పొందుతున్నది. పావురాయి అవుతున్నది. ఇది నిలబడాలి. ఈ ఇల్లు సుఖ శాంతులతో వర్థిల్లాలి.
ముఖ్యంగా అశాంతికి గురికావద్దు, ఎవరివల్ల కూడా.
అంతే! అవును మరి. ఒక రాష్ట్రంగా తెలంగాణతో పాటు, రాజధానిగా హైదరాబాద్ తో కూడిన తెలంగాణ ఏర్పడటం అన్నది నిజంగానే పా(వురం.
ఉద్యమం తర్వాతి సన్నివేశ కదంబం. ఒక స్వేచ్ఛాదృశ్యం.
ఖబూతర్ ఖానా.

అది తిరగి తమదే అవుతున్నప్పుడు ఆ భూమిపుత్రుల మానసం ఎలాగుంటుంది?
ఈ చిత్రం మాదిరే ఉంటుంది.

మరి అభినందనలు.
కృతజ్ఞతలు.

 

~ కందుకూరి రమేష్ బాబు